De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) heeft het zwaar. De gelden vanuit Den Haag lopen terug en de concurrentie van andere platformen die onze media-tijd opeisen is zwaar. Toch lijkt dat niet het enige probleem van de NPO. Dit weekend las ik twee artikelen over de NPO: ‘Iets meer Oranjegevoel bij de publieke omroep, graag’ (ND) en ‘Spreek eens een jongere aan, beste NPO-bestuurder’ (De Correspondent), deze artikelen leggen wat mij betreft haarfijn het probleem van de NPO bloot.

De NPO is onvoldoende instaat om draagkracht te creëren.

Of alle plannen van de NPO daadwerkelijk nodig zijn om te overleven is vanachter mijn bureau moeilijk in te schatten. Wel is duidelijk dat er onvoldoende draagvlak voor de plannen van de NPO. In het artikel van het ND zegt Henk­ Hagoort, bestuursvoorzitter NPO:

Alles in Hilversum wordt gelekt, dat werkt verkeerde beeldvorming in de hand. Daar baal ik ongelooflijk van. Het gaat er niet om wie er gelijk heeft, maar hoe we overleven.

Dat alles gelekt wordt zegt mij het volgende:

  • Er is onvoldoende spraken van een “wij zijn samen de NPO”gevoel bij de omroepen.
  • Het lukt onvoldoende om draagkracht te creëren en de noodzaak duidelijk te maken.
  • Veel besluiten komen “van boven”.

De NPO breekt zichzelf af

Voor mij is de Nederlandse Publieke Omroep van onschatbare waarde. Ik groeide op met Sesamstraat, het Jeugdjournaal, luisterde naar FunX tijdens mijn tienerjaren en ontdekte de schoonheid van een docu, soul en jazz toen ik wat ouder werd. Dat kan omdat onze Publieke Omroep zo veelzijdig is. Juist deze veelzijdigheid wordt de laatste jaren systematisch afgebroken. De christelijke radiozender BEAM moet noodgedwongen stoppen evenals de heerlijke soul en jazz zender Radio 6. Vaak vanwege het argument dat er te weinig luisteraars zijn maar, dat lijkt in tegenspraak te zijn met de visie van de NPO:

“De NPO speelt een belangrijke rol in het leven van iedere Nederlander. Door de programma’s van de NPO ben je in staat mee te doen aan het gesprek van de dag, voel je je onderdeel van de samenleving en kun je je op jouw manier ontwikkelen en nieuwe werelden ontdekken.”

Hoe ontdek je nieuwe werelden als het aanbod je alleen de wegen laat bewandelen die het meeste luisteraars opleveren?

“We sluiten niemand uit en luisteren goed naar ons publiek, naar jou. Ongeacht waar je vandaan komt, wie je bent, of waar je van houdt.”

Waarom worden dan juist de kleinere stations afgeschaft en waarom wordt zoals Saul van Stapele zeg: ‘Ondanks de evidente hoofdrol van zwarte muziek in de popgeschiedenis, is niet-witte muziek bij de NPO veroordeeld tot een bijrol.’?

Eén portaal de oplossing?

Henk­ Hagoort beschrijft mooi in het ND hoe alles in handen komt van de grote (Amerikaanse) multinationals. Het is zeker van belang dat we daar een antwoord op vinden maar of éen portaal de oplossing is, ik betwijfel het.

Het begint bij het creëren van draagvlak en een wij-gevoel bij de omroepen. Wil de NPO haar kerntaak vervullen en er zijn voor elke Nederlander, dan moet het acteren waar de verschillende doelgroepen zijn. Hoe Amerikaans dat platform ook mag zijn. Diversiteit moet niet worden afgebroken maar juist uitgelicht.